Herschrijven

Schrijven is een vak, maar herschrijven nog veel meer, zeg ik weleens. Aan eerste versies doe ik niet echt. Ik schrijf chronologisch en ik moet het verhaal al schrijvend meebeleven met mijn personages. Ik kan niet schrijven wat er in hen omgaat, als ik nog niet weet hoe ze op dat punt in het verhaal gekomen zijn.

Als de eerste versie af is, staat mijn verhaal dus helemaal compleet, van begin tot einde. Vaak denken mensen dan, mooi, het boek is af. Dan kan ik het over een paar weken vast aanschaffen? Maar zo werkt het dus niet helemaal. Voor het boek in de winkel ligt, gaan er nog meerdere redactie- en correctierondes overheen. En dat betekent soms ook: herschrijven. Niet per se het hele boek, al zijn er genoeg schrijvers die dat doen, maar herschrijven kan ook betekenen dat je één verhaallijn verandert, of de tijdlijn van bepaalde gebeurtenissen, dat je elementen schrapt en er ook weer nieuwe dingen bij bedenkt.

Je kan dát verhaal maar één keer vertellen.

In de redactiefase blijkt eigenlijk pas echt hoeveel je als schrijver over hebt voor je boek. Na een jaar – of langer – intensief schrijven, na de euforie van het zetten van die laatste punt, als je gevoelsmatig eindelijk klaar bent en alles gegeven hebt, moet je er opnieuw induiken. Kritisch kijken naar alles wat je geschreven hebt, met frisse moed elk detail checken en op zoek gaan naar de punten in het verhaal waar je er nog net iets meer uit kunt halen.

Vaarwel Roscoe, de nieuwe roman van mijn zus en mij verschijnt in maart 2021. Terwijl ons manuscript bij de redacteur lag om geredigeerd te worden, kregen we opeens een nieuw idee voor een van de verhaallijnen. Op zich was er niets mis met de verhaallijn zoals die was, maar ergens knaagde er toch iets aan ons. Als we nog iets aan ons boek wilden veranderen, dan was dit het moment! Ons perfectionisme speelde op, en we voelden aan alles dat het beter zou worden als we de verhaallijn nog eens onder handen zouden nemen. Daarvoor moesten we het hele boek weer door, want de wijzigingen hadden effect op de rest van het verhaal.

Inmiddels zijn we heel erg blij dat we die beslissing nog genomen hebben. Nu we het verhaal herlezen, merken we hoeveel het scheelt! Minder ruis, subtieler, mooier. En dat is waarom het zo goed kan zijn om de tijd te nemen voor een boek. Je kan dat verhaal maar één keer vertellen. En dat wil je natuurlijk zo goed mogelijk doen. Bij al mijn boeken doe ik dat met de grootste zorg, maar ik denk dat we dat bij dit boek overtroffen hebben. Of het daardoor ook extra bijzonder geworden is, mag je straks zelf beoordelen.